Ai, cái gì, ở đâu, khi nào, như thế nào, và tại sao? (P2)

20/10/2022
Ai, cái gì, ở đâu, khi nào, như thế nào, và tại sao? (P2)

 

Những kẻ lạm dụng theo cá nhân

Mối tình độc hại hay mối quan hệ vợ chồng độc hại.

Một người bạn tình lãng mạn có rất nhiều cách để có thể thực hiện hành vi lạm dụng tâm lý tiềm ẩn. Tôi từng chứng kiến một số vụ lạm dụng đáng ghét và kinh khủng nhất xảy ra trong các mối quan hệ tưởng như là an toàn. Tôi từng chứng kiến khách hàng của mình bị đầu độc bởi mối quan hệ "yêu đương" của họ, đến mức họ cần phải điều trị các vấn đề về sức khỏe liên quan trực tiếp đến lạm dụng tâm lý. Đó là bi kịch với tôi khi ngồi xuống - không có gì ngoài tinh thần sẵn sàng giúp đỡ - và phải chứng kiến ai đó suy sụp ngay trước mắt mình.
 
Người mà họ tưởng như là bến bờ an toàn trong đời lại âm thầm nhấn chìm họ. Và không khó để nhận ra điều đó. Thông thường, thời điểm tình cảm bị giết chết chính là lúc kẻ lạm dụng hét to lên rằng, thật tuyệt và may mắn làm sao khi người sống sót được quen biết anh ta hay cô ta.
....... hình ảnh (đầu trang 53).........
Với những ai từng bị lạm dụng bởi bạn tình của mình, các bạn biết rằng họ thực hiện hành động hoàn hảo như "Jekyll và Hyde". Nhân cách mà cô ta, anh ta cho thế giới thấy rất khác với những gì sau cánh cửa đóng. Thế giới này cũng chấp nhận điều đó. Một số kẻ lạm dụng tiềm ẩn tồi tệ nhất không chỉ là một người tử tế trong mắt công chúng mà thường là một người tuyệt vời. Đừng nghĩ đó là sự trùng hợp. Để mọi người mất lòng tin vào bất kỳ cáo buộc nào của người sống sót, những kẻ lạm dụng sử dụng chiến lược được tính toán kỹ lưỡng. Người sống sót sẽ rơi vào tình trạng bị mọi người coi như "một kẻ điên rồ", và chu kỳ bị lạm dụng tiếp tục tái diễn. Mọi người đừng bao giờ đánh giá thấp khả năng che giấu sự thật của kẻ lạm dụng tâm lý. Họ thậm chí không thành thật với bản thân và thực sự tin vào những lời nói dối của mình. 
 
Tôi thường so sánh vẻ thu hút đầy lãng mạn của một kẻ lạm dụng tiềm ẩn với những kẻ buôn bán ma túy. Họ giống nhau như thế nào? Một kẻ buôn bán ma túy sẽ cung cấp hàng mẫu " miễn phí" bằng một loại ma túy có khả năng gây nghiện cao cho đến khi nạn nhân bị nghiện; nạn nhân trở nên phụ thuộc cả về mặt thể xác và tình cảm. Khi đó, may túy không còn được cung cấp miễn phí nữa mà được bán với giá rất cao. Mức giá thậm chí bằng giá trị bản thân và sự an toàn của nạn nhân. Nếu nạn nhân cố thoát khỏi sự phụ thuộc vào chất gây nghiện, bạn đoán xem điều gì sẽ xảy ra? Sẽ có thêm nhiều hàng mẫu được cung cấp miễn phí cho đến khi nạn nhân bị nghiện trở lại. Nạn nhân rơi một vòng lặp xấu xa, đung đưa qua lại giữa cơn nghiện và giá ma túy cao. Thực sự rất xấu xa. Điểm tồi tệ nhất và điểm tốt đẹp nhất của mối quan hệ lạm dụng tâm lý giống như những cơn nghiện vậy. Điểm tồi tệ nhất là lúc lo lắng và bối rối tột độ. Điểm vui vẻ nhất là khi cảm giác phấn khích dâng trào. Quá trình phục hồi bắt đầu khi người sống sót nhận thức được toàn bộ sự việc do kẻ lạm dụng tâm lý tạo ra. Chiến thuật thành công khi làm cho nạn nhân cảm thấy mất cân bằng và bị nghiện những khoảng thời gian phấn khích.
 
Trước đó, tôi đã đề cập đến diện rộng các hành vi lạm dụng, và không phải tất cả những kẻ lạm dụng đều đẩy người sống sót đến sát bờ vực của sự mất ổn định. Một số âm thầm phá hủy lòng tự trọng của nạn nhân thông qua nỗi sợ bị bỏ rơi. Việc luôn ở cạnh ai đó về mặt thể xác nhưng luôn phải xem xét lại tình cảm của mình không phải là một cuộc hôn nhân hay một mối quan hệ theo đúng nghĩa. Có nhiều hơn một cách để bỏ rơi ai đó. Và lạm dụng tiềm ẩn là một trong số đó. Những kẻ lạm dụng tâm lý thường tận dụng các công cụ kiểm soát gọi là hành vi gây hấn thụ động. Khiến đối phương rất khó để nhận ra chính xác họ đang làm gì. Đó là lý do tại sao người sống sót nghi ngờ phải chăng do bản thân họ quá nhạy cảm hoặc không tin vào mối quan hệ này. Xét lại và rút lại tình cảm của mình là cách những kẻ lạm dụng tâm lý thích sử dụng để duy trì sự thống trị của họ trong mối quan hệ. Đó là trò chơi của người quan tâm ít hơn. Bất kỳ ai quan tâm ít hơn, người đó thắng, phải không? Dù thế nào, đó chính là suy nghĩ của những kẻ lạm dụng. Hành động "tiến lại gần rồi biến mất" tạo ra sự mâu thuẫn bên trong người sống sót, và kẻ lạm dụng thích điều đó. Đúng vậy, chúng lạm dụng một cách có chủ đích. Trò chơi lừa dối tâm trí này giết chết mọi mối quan hệ của các cặp đôi, dù cho mối quan hệ sâu đậm đến mức nào. Năng lực gây tổn hại ai đó đến gần mình hoặc năng lực lấp đầy một cách hoàn hảo sự thiếu thốn tình cảm trong các mối quan hệ, xuất hiện ở tất cả những kẻ lạm dụng tâm lý.
 
Ngay cả khi đang nghỉ tuần trăng mật, một số người sống sót đã kết hôn chứng kiến sự thay đổi hoàn toàn trong hành vi của một người độc hại. Những người sống sót chia sẻ rằng, ngay sau đám cưới (như ngay buổi tối hôm đám cưới), thái độ của người ái kỷ, người chống đối xã hội hoặc người thái nhân cách trở nên vô cảm, xa cách, và luôn đòi hỏi. Trước đám cưới, đôi lúc có thể xuất hiện những tín hiệu đỏ, tín hiệu nguy hiểm, nhưng không điều gì cảnh báo người sống sót. Đáng buồn thay, khi người sống sót đã hoàn toàn tin tưởng (hoặc đã bị sập bẫy) cũng chính là lúc mặt nạ của người độc hại rơi xuống. Bản chất thật của người độc hại bắt đầu lộ ra. Đó là nỗi đau đớn vô cùng của những người mới lập gia đình, tưởng mình đã cưới được tình yêu của cuộc đời. Điều này đặc biệt đúng vào khoảng thời gian một ngày sau khi công khai mối quan hệ của họ với người khác. Tình huống này không phải tính chất bắt buộc của mối quan hệ lạm dụng tâm lý, nhưng xảy ra thường xuyên đến mức đáng được đề cập trong cuốn sách này.
 
Một tình huống khác có thể nảy sinh trong một cuộc hôn nhân độc hại, đó là khi họ có con. Những người sống sót chia sẻ rằng người vợ, người chồng của họ có thể bộc lộ khá sớm những tín hiệu cờ đỏ của một kẻ lạm dụng, nhưng những hành vi tiêu cực của họ tăng lên nhanh chóng sau khi họ có con. Tại sao tình huống này lại xảy ra? Những kẻ lạm dụng tâm lý được biết đến là những người ghen tị với bất kỳ sự chú ý nào không dành cho họ. Họ thậm chí có thể ghen tị với cả con và người bạn đời của mình. Người độc hại đòi hỏi sự chú ý, quan tâm không thay đổi để thỏa mãn ý thức cao về quyền lợi và cái tôi tự mãn của mình. Khi những đứa trẻ được sinh ra, hiện nhiên sự tập trung không thể lúc nào cũng dồn lên kẻ lạm dụng. Thậm chí sau này họ đòi hỏi sự quan tâm nhiều hơn và khắt khe hơn. Một số còn hỏi người bạn đời của mình rằng người đó yêu họ hay yêu những đứa trẻ hơn. Không người cha, người mẹ bình thường nào lại xem những đứa con của mình là người cạnh tranh sự chú ý cả. Việc thiếu thốn sự quan tâm của người vợ (chồng) thường được sử dụng để biện hộ cho những hành vi tồi tệ của kẻ lạm dụng tâm lý. Họ sẽ nói những thứ đại loại như, "Em không đáp ứng yêu cầu của anh" hoặc " Anh không còn là ưu tiên số một của em nữa" hoặc "Tất cả những gì mà em quan tâm là bọn trẻ". Những lời buộc tội chống lại người sống sót làm họ phải tự vấn bản thân ở cả hai vai trò, là người vợ (chồng) và người làm cha mẹ. Kẻ lạm dụng đẩy người sống sót vào một tình huống bất khả thi: hoặc thỏa mãn đòi hỏi của kẻ lạm dụng hoặc bỏ bê những đứa con của mình. Không người làm cha làm mẹ nào đặt mình vào giữa người vợ (chồng) và con của mình.
 
............ hình ảnh trang 58...........
 
Đôi lúc họ sẽ cố bao biện cho các hành vi độc hại trong một cuộc hôn nhân hoặc quan hệ đôi lứa bằng những thứ như, "Tất cả các cặp đôi đều có lúc nọ lúc kia". Vấn đề của quan điểm này khi so sánh một mối quan hệ bình thường và mối quan hệ bị lạm dụng là mâu thuẫn trong mối quan hệ bình thường không làm cho người sống sót thường xuyên cảm thấy cô đơn, thiếu sự nuôi dưỡng mối quan hệ, và lo lắng về việc kẻ lạm dụng sẽ làm hại những đứa con của mình, và làm cho họ phải tìm kiếm sự hồi phục từ những khía cạnh quan trọng trong cuộc sống. Đúng vậy, mọi cặp đôi đều có những khó khăn của riêng mình, nhưng không phải là lý do để biện hộ cho việc lạm dụng người khác. Người độc hại thích cố gắng bình thường hóa hành động của họ. Quan điểm về việc mọi cặp đôi đều có lúc nọ lúc kia là một nỗ lực nhằm khiến người sống sót cảm thấy cô ấy hoặc anh ấy đang phản ứng thái quá hay quá nhạy cảm. Đó là chiến thuật làm lệch đi sự chú ý vào mình của kẻ lạm dụng, mà tập trung vào phản ứng của người sống sót đối với việc bị lạm dụng.
 

Người bạn độc hại

Tình bạn giữ vị trí cốt lõi trong mối quan hệ hằng ngày của chúng ta. Họ làm cuộc sống của chúng ta phong phú hơn. Bạn bè giống như những thành viên trong gia đình mà chúng ta lựa chọn. Bởi vì những người bạn có mối quan hệ thân thiết, gần gũi, có thể chạm tới những suy nghĩ thầm kín trong ta nên việc chọn bạn mà chơi cực kỳ quan trọng. Tất cả chúng ta đều có một tình bạn, tình cảm đặc biệt đó khiến chúng ta thắc mắc tại sao chúng ta lại để người đó gần gũi với mình như vậy. Tôi thực sự tin rằng quá trình trưởng thành của mỗi cá nhân bị cản trở (hoặc bị phá hủy hoàn toàn) bởi một trong hai điều sau: 1) những cuộc đối thoại nội tâm của chính chúng ta; 2) thái độ của những người xung quanh chúng ta hằng ngày. Sự lạm dụng tâm lý giữa những người bạn có thể bị nhiều người bỏ qua bởi lớp vỏ bọc rằng tất cả bạn bè đều trêu chọc nhau. Chúng ta có thể cảm thấy bối rối, không biết một người là chân thành hay khó chịu. Sự khác nhau giữa một tình bạn bình thường, với những lúc thăng và lúc trầm, và một tình bạn lạm dụng nằm ở tác động của nó đến người sống sót. Ý đồ của người độc hại cũng là vấn đề cơ bản để xác định một tình bạn có phải là lạm dụng hay không.
 
............. hình ảnh trang 60 ..............
 
Những người bạn nham hiểm thường không ở yên tại ranh giới được người khác tạo ra. Họ thường xuyên vượt quá những giới hạn mà bạn đặt ra. Ví dụ? Nó xảy ra khi một người sống sót yêu cầu người độc hại không được kể về họ trong câu chuyện phiếm với người khác. Người bạn lạm dụng tâm lý sẽ lờ đi yêu cầu đó và liên tục kéo người sống sót vào những câu chuyện của mình. Họ cũng thích là chuyên gia trong cuộc sống của người khác. Họ biết làm thế nào để nuôi dạy trẻ con tốt hơn, làm thế nào để trở thành tín đồ tốt hơn, hoặc đơn giản là làm thế nào để đạt được điều gì một cách tốt hơn. Họ làm mọi việc đều tốt, và giá mà những người ngu ngốc xung quanh họ có thể quan sát và học hỏi từ họ. Dĩ nhiên câu cuối có phần hơi mỉa mai, nhưng đó đích thực là những điều mà những người bạn độc hại nghĩ. Một số thậm chí còn đi xa hơn bằng cách nói với bạn rằng họ quá đỗi tuyệt vời vì cuộc sống của họ là hoàn hảo. Đúng vậy. Họ hét to những luận điệu nực cười như vậy để những người khác nghe thấy. Thật lạ là họ không thể nghe thấy chính bản thân mình.

Các tin khác